Amsterdam - The Great Bubble Barrier

LANGDURIGE PILOT – 2019-2021:

Bubble Barrier Amsterdam

In het najaar van 2019 is de eerste Bubble Barrier geïmplementeerd die voor een lange periode zal blijven liggen en dat in de hoofdstad van Nederland: Amsterdam! Dit bellenscherm is geplaatst door The Great Bubble Barrier bij een van de uitstroompunten van de grachten naar het IJ, waarmee we voorkomen dat Amsterdams grachtenplastic naar de Noordzee stroomt. Dit is een wereldwijde primeur in de strijd tegen plasticvervuiling.

De Bubble Barrier is geplaatst in opdracht van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en Gemeente Amsterdam in het verlengde van ‘Amsterdam Clean Water’, dat schoon plasticvrij water in Amsterdam nastreeft. De locatie, het Westerdok, is een van de punten waar het water van de monumentale grachtengordel van Amsterdam uitstroomt naar het IJ. Het IJ loopt over in het Noordzeekanaal en dit komt direct uit op de Noordzee. Daarmee is het Westerdok een ideale plek om Amsterdams grachtenplastic af te vangen.

Close-up bellenscherm

AMSTERDAM

De Bubble Barrier in het Westerdok is strategisch geplaatst om zo veel mogelijk van de uitstroom van plastic van de Amsterdamse binnenstad tegen kunnen houden, Zo vormt de Bubble Barrier een aanvulling op de drijfvuilvissers van Waternet, en vangt het ook plastic af in de weekenden en avonden, 24uur per dag, 7 dagen per week dus.

Het bellenscherm verzamelt daarnaast niet alleen plastic aan de oppervlakte, maar ook onder het wateroppervlak. De stijgende bellen van de Bubble Barrier creëren een opwaartse stuwkracht die het afval naar het oppervlak van het water brengt. Door de diagonale plaatsing in de waterweg, gebruikt de Bubble Barrier de natuurlijke stroming om het plastic naar het opvangsysteem aan de kade te geleiden.

Overzicht Bubble Barrier Amsterdam

HET WESTERDOK

Het Amsterdamse waterleven ondervindt geen blokkade van de bubbels, sterker nog: het zuurstofniveau in het water neemt dankzij de bubbels toe. Hierdoor wordt het ecosysteem gestimuleerd en de groei van giftige blauwe algen stopt. Omdat bellenschermen geluiden en golven absorberen, ondervinden vissen en kusten minder schade van het scheepsverkeer. Daarnaast hindert de Bubble Barrier, in tegenstelling tot veel andere plastic-afvang technologieën, de doorgang van de scheepvaart ook niet.

Met de Bubble Barrier in het Westerdok zoekt Waterschap Amstel, Gooi en Vecht naar een oplossing die 24 uur per dag, zeven dagen per week zwevend plastic en kleiner plastic afval tot wel 1 millimeter vangt.

Dat plastic blijft met de huidige methoden achter in het grachtenwater: er wordt tot nu toe alleen plastic gevangen dat groter is dan 2 centimeter. Er zal worden bijgehouden hoeveel en wat voor plastic er met de Bubble Barrier uit het water wordt gehaald. Daarnaast wordt er gekeken voor welke andere onderzoeksdoeleinden de Bubble Barrier gebruikt kan gaan worden.

Opstelling Bubble Barrier Amsterdam Westerdok | Schematische illustratie

1. Plastic in het water

Plastic in het water dat via Amsterdamse grachten naar de Bubble Barrier stroomt wordt door de luchtbellen tegengehouden en naar het opvangsysteem gedreven

2. Boten

Boten kunnen ongehinderd door de Bubble Barrier varen.

3. Bubble Barrier

De Bubble Barrier

4. Opvangsysteem

Opvangsysteem voor plastic afval

5. Compressor

Compressor die lucht blaast door de Bubble Barrier (staat in geisoleerde container)

6. Resultaat

Water zonder plastic afval stroomt via het IJ naar de Noordzee

VAN DE STOEP TOT IN DE SOEP?

De ligging van Amsterdam is een goede route voor schepen en waterleven van de zoete Nederlandse binnenwateren naar de zoute Noordzee, maar helaas ook een vaste route van heel veel plastic afval naar open zee: er is tot nu toe weinig dat deze reis van plastic tegenhoudt. In het waternetwerk van de Amsterdamse grachtengordel belandt een grote hoeveelheid plastic, dat via onder andere het Westerdok doorstroomt naar het IJ en uiteindelijk de Noordzee.

Waternet werkt namens Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en de gemeente Amsterdam en doet er alles aan om het afval uit de binnenwateren te krijgen vóórdat dit het IJ, laat staan de zee, bereikt. In Amsterdam schept Waternet met bagger- en drijfvuilboten dagelijks 3.500 kg afval uit het water, waaronder veel plastic; op jaarlijkse basis wordt er zo’n 42 ton plastic uit de Amsterdamse binnenwateren gehaald. Dat plastic drijft op, of direct onder, het wateroppervlak, maar ook onder water is nog een hoop plastic afval dat voorheen moeilijk kon worden afgevangen. Bovendien wordt het plastic alleen op gezette tijden in het stadswater weggehaald door drijfvuilboten. Terwijl er op alle andere momenten ook constant een grote hoeveelheid doorstroomt naar het IJ en naar zee.

Voor het plastic onder water was moeilijk een oplossing te vinden. Dat betekent dat vuil van de straat dat niet gelijk wordt opgeruimd, een grote kans krijgt om in de Noordzee te belanden, waar het zich voegt onder de naam ‘plastic soep’ en grote schade toebrengt aan het milieu en ook mensen, doordat het onder andere terecht komt in vissen die plastic kunnen aanzien als voedsel.

AMSTERDAM – WATERSTAD

Meer water dan Venetië, meer bruggen dan Parijs. De Nederlandse hoofdstad staat naast haar artistieke erfgoed vooral bekend om haar binnenwateren. Van die binnenwateren staat de zeventiende-eeuwse grachtengordel zelfs op de lijst van UNESCO erfgoed. Gelegen aan de Amstel tussen de Noordzee en de Zuiderzee, was Amsterdam eeuwenlang één van de belangrijkste havensteden ter wereld. Zo werd er aan het einde van de 16e en 17e eeuw na drooglegging een grachtennetwerk gebouwd om het stadsgebied uit te breiden. Om de verbinding met de Noordzee te verbeteren, werd in de 19e eeuw het Noordzeekanaal gegraven. In combinatie met het IJ zorgt deze watergang voor een doorgang van het zoete IJsselmeer naar de zoute Noordzee, en ook andere waterwegen als het Amsterdam-Rijnkanaal en de Amstel zorgen voor een uitgebreide trekroute van het binnenland naar open zee voor zowel scheepvaart als het waterleven.

BIODIVERSITEIT

Wie langs het water in Amsterdam loopt, zal het zich niet zo snel kunnen voorstellen, maar in het Noordzeekanaal, de grachten van het stadscentrum, de Amstel en het IJ bevindt zich een zeer grote biodiversiteit. Zeker sinds de lozing van het riool in de grachten is stopgezet, heeft de biotoop zich uitgebreid: van witvissen als brasem en blankvoorns in de grachten, tot karper en snoekbaars in het Noordzeekanaal, maar ook grotere vissen worden gezien, zoals de grote meerval, steur en snoek. In het IJ vindt men haring, bot, schol, zeebaars, zeeforel en kabeljauw. Door de ligging van Amsterdam is er zowel zoet als zout water en is de waterweg een belangrijke trekroute van vissen. Daardoor worden er, naast zwemmende mensen, zelfs soms zalm en forel gezien…

CIRCULAIR EN CLEAN

Met het oog op het groeiend aantal bewoners en bezoekers in de stad, neemt de noodzaak van het schoonhouden van de Amsterdamse wateren toe. Bovendien heeft Amsterdam de ambitie om de eerste stad ter wereld te worden met een circulaire economie, waarin producten en materialen worden hergebruikt en productieketens opnieuw worden ontworpen om verspilling van middelen te minimaliseren. Er worden duurzame oplossingen overwogen zodat de keten van spullen en energie produceren en weggooien kan worden gestopt. In 2050 moet Amsterdam als eerste Plastic Smart City een schone stad zijn met zo min mogelijk restafval – en dat geldt ook voor het Amsterdamse water.

Daartoe werd Amsterdam Clean Water aangegaan, een lange-termijn programma van 3 jaar, gericht op structurele veranderingen in afvalbeheer met betrekking tot de wateren van Amsterdam. Het doel van het programma is om elk jaar de hoeveelheid rommel te verminderen die in de grachten en het IJ belandt.

Het afgevangen afval wordt door Plastic Soup Foundation onderzocht.

“We willen zoveel mogelijk plastic uit het water verwijderen om vervuiling van de Noordzee te voorkomen. Natuurlijk zien we liever dat er helemaal geen plastic in het milieu terechtkomt – met het bellenscherm pakken we in ieder geval vervuiling vanuit de grachten aan.” – Sander Mager, dagelijks bestuurder, Waterschap Amstel, Gooi en Vecht

“Hoewel we door nieuwe maatregelen en het plaatsen van genoeg afvalbakken plastic zwerfvuil zoveel mogelijk willen voorkomen, belandt er met of zonder opzet toch nog veel plastic in de gracht. Ik ben daarom verheugd om met Waternet de samenwerking aan te gaan om iets aan grachtenplastic te doen” – Marieke van Doorninck, Wethouder Duurzaamheid, Gemeente Amsterdam

partners

Dit project wordt uitgevoerd door The Great Bubble Barrier en Waternet in samenwerking met Van den Herik – Sliedrecht, STOP! Micro Waste, Canadianpond en de Plastic Soup Foundation,

in opdracht van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en de gemeente Amsterdam.

Pers en media

Download het volledige persbericht of neem contact op voor eventuele persvragen of aanvragen van beeldmateriaal.
Inschrijven voor onze pers lijst kan hier.

Persbericht

contact Pers